door Corien Maljaars en Majorie Former
Er was veel belangstelling voor het programma van de DCN Academy op 18 september en dat had zeker te maken met de boeiende onderwerpen die op het programma stonden.
‘Nog veel onduidelijkheden over intermitterend vasten’.
Dr. Kirsten Berk, diëtist en postdoc onderzoeker Interne Geneeskunde in Erasmus MC Rotterdam.
Wie via google naar intermitterend vasten zoekt, krijgt 6 miljoen hits. Het onderwerp is een hype. Kirsten besprak de verschillende varianten, waarvan je volgens haar alleen Periodic Fasting (PF) Intermittent Fasting (IF) zou moeten noemen. Zie hieronder de indeling.
| Beschrijving | Opmerkingen | |
| (D)TRF | Iedere dag vasten | Biologische klok speelt waarschijnlijk rol. |
| (Daily) Time Restricted Fasting | gedurende 12-20 uur | Wisselende effecten. |
| PF | Alternate-day Fasting | Aanwijzingen voor extra metabool effect bovenop energiebeperking, geen metabool voordeel als er geen energie-beperking is. |
| Periodic Fasting | 20-36 uur alleen water, andere dag ad libitum | 24-uur vasten geeft verslechterde insulinegevoeligheid. |
| 5-2 Intermittent Fasting | ||
| Op eetdagen bleek geen compensatie-eetgedrag. | ||
| Verschillende regimes, o.a. | ||
| 5 dagen -30en% en 2 dagen -60en% | ||
| 5 dagen Kh-beperkt en 2 dagen mediterraan | ||
| FMD | 5 achtereenvolgende dagen vasten, andere dagen normaal eten. | Meest ingewikkeld, maar misschien wel het meest belovend. Kwaliteit van de voeding (koolhydraatbeperkt, plant-based) ook aangepast. |
| Fasting MimickingDiet | 1 keer per maand of 3-4 keer per jaar | Oudere leeftijd lijkt ongunstig. |
| CR | Dagelijkse reductie van 15-40% energie-inname. | Al meer dan 100 jaar onderzocht. |
| CaloricRestriction | Vaak is er ook sprake van TRF. | Volwaardige voeding is mogelijk. |
Tijdens vasten treedt een verschuiving op van energie voor groei en reproductie naar onderhoud, recycling en reparatie om de bescherming en het voortbestaan van de cellen te verbeteren.
Kirsten concludeert dat er nog veel onduidelijkheden zijn:
- Er zijn nog onvoldoende langdurige humane studies met RCT design.
- IF lijkt dezelfde voordelen te hebben als CR: vermindering van obesitas, diabetes, en cardiovasculaire risicofactoren. Extra voordelen zijn nog onduidelijk.
- IF is gemakkelijker vol te houden dan CR? De compliance lijkt gelijk.
- Volwaardigheid van de voeding? Samenstelling van het dieet lijkt van belang.
- Nadeel is niet met het gezin mee kunnen eten en niet het goede voorbeeld geven aan kinderen.
- Observationele studies laten zien dat 12-13 uur vasten veilig is, langduriger vasten hogere mortaliteit?
- IF niet geschikt bij zwangerschap(wens), veiligheid voor ouderen is niet duidelijk.
Circadiaans ritme lijkt van belang.